Octade – Achtheid en tarotkaarten Gerechtigheid en De Ster
Op de ongrijpbare en maagdelijke Heptade (Grieks voor zeven-heid) volgt de Octade (Grieks voor acht-heid) dat gezien wordt als een promiscue getal. Komt die overspeligheid ook naar voren in de Tarot? Waarom is de 8 een promiscue getal? Enerzijds vanwege het grote aantal delers, namelijk 1,2, en 4. Anderzijds vanwege het feit dat het getal 8 net als 4 door halveringen terug te brengen is tot 1. Evenals het getal 4 wordt de 8 daarom geassocieerd met rechtvaardigheid.
De Octade wordt tevens geassocieerd met het concept Karma, een typisch oosters begrip. Het is dan ook niet verwonderlijk dat er in Westerse Mythologie weinig verwijzingen zijn naar het getal 8, maar des te meer in de mythologie en religieuze symbolen uit het oosten. Het Boeddhisme kent het achtvoudige pad dat tot verlichting leidt. De Chinezen vereren onder andere de 8 onsterfelijken en de 8 windrichtingen.
Het Chinese Boek der Veranderingen, de I-Tjing, is ook een uitingsvorm van het getal 8. Van de I-Tjing wordt gezegd dat het alle processen van groei en veranderingen in de wereld verklaart. De hexagrammen van de I Tjing zijn opgebouwd uit yin- en janglijnen die symbolisch worden weergegeven door respectievelijk een gebroken lijn en een ononderbroken(hele) lijn. Deze twee lijnen kun je op vier manieren met elkaar combineren. Voeg je aan twee lijnen een derde lijn toe om een trigram te vormen dan kun je 8 combinaties maken. De 8 trigrammen duiden op de acht stadia in de cyclus van groei en neergang, die op alle levensgebieden kunnen worden gadegeslagen. Later werden de trigrammen gecombineerd tot hexagrammen (6 lijnen), wat 64 (8×8) combinaties oplevert ofwel 64 transformatieve fasen.
Het schaakspel, dat gespeeld wordt op een veld van 8×8 vlakken is ook een uitingsvorm van het getal 8. De witte en donkere vlakken vertegenwoordigen de polaire krachten, goed en kwaad, in het leven. De schaakstukken bewegen zich volgens vastgestelde regels (kosmische wetten) over het bord. Er zijn twintig mogelijke openingszetten bij het schaken, 400 mogelijkheden voor de tweede zet en al 20.000 voor de derde. De mogelijkheden nemen dus snel toe. Gerelateerd aan het leven zien we hier de cyclus van oorzaak en gevolg in werking. Je doet een zet, wat een tegenzet oproept en bij iedere zet nemen je mogelijkheden toe. Symbolisch gezien is het schaakspel een weergave van het leven zelf, waarin polaire krachten op elkaar inwerken waardoor veranderingen onvermijdelijk zijn. In de Indiaanse Mythologie wordt het getal 8 geassocieerd met Grootmoeder Spin, weefster van het web der materie.
De kosmologische ideeën achter de Octade zien we terug in de tarotkaarten Gerechtigheid en De Ster van de tarot.
Tarotkaart Gerechtigheid (8)
De hoedanigheden ‘rechtvaardigheid en ‘karma’ van de Octade zijn duidelijk aanwezig in de tarotkaart “Gerechtigheid”, de 8ste kaart van de Grote Arcana. (Ik volg de oorspronkelijke nummering zoals in de Tarot van Marseille, waarbij Gerechtigheid de 8ste kaart is.) Gerechtigheid wordt vaak bestempeld als de meest karmische kaart in de Tarot.
Waite heeft voor zijn uitvoering van Gerechtigheid gekozen voor de klassieke tarotafbeelding; namelijk die van vrouwe Justitia, echter zonder blinddoek. Hij merkt hierbij op dat, net zoals bij De Hogepriesteres, de pilaren een doorgang symboliseren naar een ‘andere’ dimensie, maar niet naar dezelfde dimensie. Achter de voorhang van De Hogepriesteres is water zichtbaar, symbolisch voor de oerzee waaruit alles is ontstaan. Wat er achter de voorhang van Gerechtigheid schuil gaat, kunnen we niet zien. Wel is een en ander af te leiden uit de kleur. Een gele achtergrond op de tarotkaarten van Waite duidt vaak op “het denken”. Het denken wat hier verborgen wordt, is onze eigen gedachtewereld. Door het kijken naar je uiterlijke wereld, krijg je zicht op hoe je denkt. Vandaar dat zij geen blinddoek draagt. Gerechtigheid duidt vaak op noodzakelijk zelfonderzoek met de vraag ‘waar sta ik nu’ en ‘waar wil ik naar toe’. Vervolgens zullen het “juiste denken” en de “juiste handelingen” als vanzelf daaruit voortvloeien.
De Gerechtigheid in de Old Path is een prachtige kaart om te zien. In plaats van een vrouwe Justitia is hier een oudere man afgebeeld, gekleed in een geel/goud gewaad met daar overheen een rode mantel afgezet met hermelijn.
Hij straalt, op een natuurlijke manier, wijsheid, waardigheid en rijkdom uit. In zijn ene hand draagt hij een pijl die wijst naar de trap achter hem als de ‘juiste weg’. Boven aan de trap zien we een door kosmische stralen beschenen stad. Deze stad symboliseert het paradijs. De kraanvogel op de muur ernaast is een symbool van de goddelijke wil. De weegschaal in zijn hand duidt op gerechtigheid en is tevens een verwijzing naar het dierenriemteken Weegschaal. De pijl in zijn hand is een verwijzing naar de rune Teiwaz, de strijdersrune, welke duidt op het belang van ‘karaktervorming’. Ook hier zien we dus weer dat de weg naar het paradijs alleen gevonden kan worden door onderzoeking van het innerlijk. Deze kaart duidt, mijns inziens, op de belangrijkste universele wet, namelijk ‘je oogst wat je zaait’, en dat de buitenwereld een afspiegeling is van onze innerlijke wereld. Deze universele wet is in die zin het summum van rechtvaardigheid.
Tarotkaart De Ster (17=1+7=8)
De achtheid van tarotkaart De Ster wordt gevormd door hoedanigheden van de Monade(1) en de Heptade (7) bij elkaar op te tellen. Op De Ster van Waite zijn acht sterren afgebeeld; zeven kleinere, witte sterren en een grote gele ster in het midden, een verwijzing naar de zon. De zon, zoals we weten, is een symbolische weergave van de Monade. De groepering van de zeven kleine sterren is ook interessant omdat er vier zijn geplaatst aan de linkerkant van de grote ster en drie rechts. Het getal 4 heeft te maken met vormgeving aan materie en het getal 3 vertegenwoordigt de volmaakte schepping. Bij elkaar opgeteld duidt dit op het succes van De Zegewagen, de 7de kaart van de Grote Arcana. In De Ster zien we dus iemand die zowel de discipline van de Keizer als de oneindige creativiteit van De Keizerin in zich heeft verenigd om haar/zijn individualiteit (Magiër) tot uiting te brengen. De Ster duidt op het spelen van de hoofdrol in je leven. In het arcanum van De Ster wordt de mens zich bewust van zijn eigen goddelijkheid, van zijn goddelijke vonk van het feit dat hij een spiritueel wezen is met een fysieke ervaring en niet andersom. De 10 jonge plantjes die de afgebeelde vrouw begiet, verwijzen naar Het Rad van Fortuin. Zij neemt verantwoordelijkheid voor haar leven en is niet meer gebonden aan ‘oorzaak en gevolg’. Zij heeft haar karma ingelost. Ze heeft ook niets meer te verbergen, vandaar dat zij naakt staat afgebeeld. Zij heeft twee kruiken in haar handen wat weer doet denken aan Matigheid, de 14de kaart van de Grote Arcana. Zij gooit levenswater, energie terug in het water en besproeit hiermee ook de jonge plantjes op het land. Zij weet dat geven en nemen in kosmisch opzicht aan elkaar gelijk zijn.
Op De Ster in de Old Path Tarot zien we ook zeven kleine sterren gegroepeerd rond een grotere, achtste ster. De irissen op de voorgrond symboliseren het licht van de ziel dat naar buiten kan schijnen. De sextant laat zien dat de afgebeelde vrouw het middelpunt is waaruit plaatsbepaling mogelijk wordt. Kortom, grijp de macht terug die je hebt weggegeven aan allerlei autoriteiten om je heen, en zie jezelf weer als middelpunt van je leven, als de hoofdrolspeler, als De Ster! In de woorden van Marianne Williamson in haar boek Terugkeer naar liefde: “Wij zijn geboren om de glorie van God, die in ieder van ons aanwezig is, manifest te maken.” De Ster weet dat en leeft ernaar.
De 8 promiscue?
Promiscue gedrag duidt op veel verschillende, wisselende seksuele contacten. Als we dat seksueel vertalen naar ‘aangetrokken voelen door’, dan kun je stellen dat de 8 een promiscue getal is. In ieder geval wordt de 8 mede bepaalt door de 7 voorgaande getallen. Zowel Gerechtigheid als De Ster duiden op ‘vele mogelijkheden’ zoals ook het getal 8 dat in zich heeft, en duiden verder op het feit dat die mogelijkheden binnen in jezelf zitten. De tarot is als een pad, een soort ontwikkelingsweg, dat verwijst naar een groeiproces en in die zin verwijzen Gerechtigheid en De Ster, duidelijk naar de groei, of het gebrek daaraan, die door voorgaande tarotkaarten wordt weergegeven.
Tarotkaarten leren lezen is een kwestie van oefenen. Je kunt dat doen door een Tarot Dagkaart te trekken, een Tarotkaart voor Dankbaarheid, en ook door bijvoorbeeld een kaart te trekken die je mening verwoordt over het artikel dat je zojuist hebt gelezen.
