Ontrafeling van het mysterie in de middeleeuwse Tarot
Op donderdag 22 juni jl. (2017) – op hopelijk de warmste dag van het jaar, want ik hoef niet nog meer van die dagen – ben ik naar een boeiende lezing geweest, in het mooie Belgische Leuven over de Tarot van Marseille. De lezing werd gegeven door kunsthistoricus en Tarot de Marseille kenner, Raf Knops.
Raf Knops heeft het niet zo op boeken die lange verhandelingen geven over de kaarten, die je dan uit je hoofd moet gaan leren. In deze lezing liet hij o.a. zien hoe je de kaarten kunt lezen, door naar de plaatjes zelf te kijken. Hij werkt alleen met de 22 Grote Arcana. Aan het eind gaf hij ook nog een voorbeeld tarotconsult. Dit consult had verrassend veel diepgang.
Het geheel was een korte inleiding op de Tarot van Marseille. Te kort, wat mij betreft. Maar zo interessant, dat ik toch het een en ander wil delen. Met name, omdat het voor het eerst was dat ik iets begon te voelen voor de Tarot van Marseille. Knops gebruikte de gerestaureerde Tarot de Marseille tarotkaarten van Camoin/Jodorowskey (camoin.com). Ik heb tot 2x toe een mail gestuurd naar Philippe Camoin voor toestemming om zijn gerestaureerde kaarten ter illustratie van dit artikel te mogen gebruiken, maar geen antwoord gekregen. Vandaar dat ik nu de Universal Tarot de Marseille kaarten hebt gebruikt. Die ‘werken’ ook. Ik heb ook een Grimaud Tarot van Marseille, en die vind ik niet werken. Meer hierover kun je lezen in mijn blogbericht Overzicht verschillende Tarot van Marseilles.
“Kijk als een Achtjarige”
Knops had voor ons grote versies van de Tarot van Marseille kaarten neergezet en vroeg ons naar de kaarten te kijken door de ogen van een achtjarige. Een achtjarige gaat niet denken: Wat betekenen die symbolen op die kaarten? Help, ik weet het niet.
Een achtjarige ziet bijvoorbeeld op kaart Vier (de Keizer), een man met een stok in de hand. En met die stok kun je slaan. Het geeft hem macht. En zo kom je op dezelfde betekenis uit als iemand die weet dat de Keizer een symbool voor wereldlijke macht in zijn hand houdt.
Ik kan me hier goed in vinden, want tarotkaarten lezen, is plaatjes lezen. Wat zie je erin? Vervolgens kun je wat je ziet onderbouwen door te kijken naar de betekenissen van de gebruikte symbolen en gangbare betekenissen.
Zo gaf Knops aan bij De Toren, die in de Tarot Marseille ook vaak Het Huis van God wordt genoemd, dat deze tarotkaart te maken kan hebben met huizen in het algemeen, maar ook het huis van de eigen vader of kan verwijzen naar de eigen vader. Huis van God, God de Vader. Gemakkelijk te onthouden. Het Huis van God is een kerk en de kerk is een instelling, en in het verlengde daarvan kun je ook denken aan andere instellingen: scholen, ziekenhuis, belastingdienst, overheid et cetera.
Ook liet hij zien dat verschillende kaarten via de symbolen op de kaarten iets hebben met elkaar. Op het Huis van God staat een toren die kan verwijzen naar het huis van de vader. Op de kaart De Maan staan twee torens De Maan is vrouwelijk en de torens op deze kaart kunnen verwijzen naar de moeder, het huis van de moeder of duiden op verhuizen van het ene huis naar het andere enz.
Op de tarotkaarten De Magiër en De Wereld zien we dat de afgebeelde personen allebei eenzelfde stokje vasthouden. Ook de vier alchemistische elementen (water, vuur, lucht en aarde) zijn op beide kaarten aanwezig. Het verschil is dat de elementen op De Magiër levenloze voorwerpen zijn en op De Wereld zijn de elementen levend.
Dit soort verbanden tussen de tarotkaarten onderling, kun je meenemen wanneer je de kaarten in een tarotlegging gaat interpreteren.
Tarot Marseille in 3 x 7 schema
Wat opvalt is dat de personen op de onderste rij groot zijn afgebeeld. Ze vullen de hele afbeelding. De mensen op de bovenste rij zijn kleiner afgebeeld, er is meer ruimte voor het universum, de kosmos of de hemel. De namen van de bovenste rij duiden ook op kosmologische entiteiten of hemellichamen. We zien hier dus de invloed van hogere machten. Met mijn Huna-achtergrond kon ik hier wel wat mee, want ik zie in de bovenste rij kaarten vooral de connectie met of invloed van mijn Hogere Zelf.
Verder liet Knops zien dat de kijkrichting van de personages belangrijk is. Aan het eind van iedere rij zie je een personage dat terugkijkt op de rij. Dit duidt op een afsluiting van de rij. De wereldse rij wordt afgesloten met de zegewagen. De tussenliggende rij wordt afgesloten met Matigheid en de bovenste rij met de Wereld.
Kijken we naar De Dood, dan zien we dat die kijkt naar Matigheid. Dit lijkt aan te geven dat De Dood, niet het absolute einde is. Na De Dood komen we op een niet-aards niveau, een niveau met engelen.
Tarot Marseille en RW Tarot vergeleken
Dat van de kijkrichting vind ik interessant en daarom heb ik de drie rijen afzonderlijk bekeken met de RW eronder, om het vergelijken gemakkelijker te maken.
We zien dan dat de Tarot Marseille personages alle kanten opkijken en de RW personages strak naar voren kijken, behalve op de Geliefden waar ze meer naar boven kijken. In dat geval kun je met de kijkrichting in een legging dus niet veel. Wat natuurlijk ook opvalt is dat de Geliefden van Waite totaal niet lijkt op de Marseille Geliefden. Waite zelf heeft hierover gezegd dat hij de Geliefden heeft aangepast om een link te maken naar De Duivel.
Kijken we naar de middelste rij, dan komt de kijkrichting van beide decks min of meer overeen. Echter de Kracht in Tarot Marseille is naar rechts gericht en de Kracht in RW naar links. Wat ik ook vind, is dat de RW figuren een beetje stram bijstaan. In de TM figuren lijkt wat meer beweging te zitten.
Bij de laatste serie van 7 is de richting ook min of meer gelijk, waarbij wel opvalt hoe Waite de afbeelding van de Zon heeft gewijzigd ten op zichte van de Tarot van Marseille. Ik was dat eigenlijk vergeten. In The Pictorial Key tot the Tarot van Waite beschrijft Waite eerst de Tarot de Marseille kaart met de twee kinderen die in of bij het water spelen en schrijft vervolgens: “Éliphas Lévi zegt dat deze soms vervangen worden door iemand die lotsbestemmingen spint, en anders door een veel beter symbool – een naakt kind dat op een wit paard zit en een scharlaken vaandel vasthoudt.”
In mijn volgende blogpost kun je alles lezen over de eerste legging die ik gedaan heb met de Tarot van Marseille. Ik was verrast over de hoeveelheid informatie die door deze legging boven tafel kwam, vooral omdat de legging is gedaan met enkel de 22 grote arcana kaarten.